ทุกคนคงคุ้นเคยกับคำว่าส่วนลดกันเป็นอย่างดี เมื่อเราจะซื้อสินค้าสักชิ้นการได้ส่วนลดก็ดีกว่าซื้อราคาเต็ม อย่างไรก็ตามเวลาร้านค้าจะมอบส่วนลดให้กับลูกค้านั้นก็ต้องคำนึงถึงต้นทุน กำไร และรายจ่ายต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นด้วยเช่นกัน ซึ่งส่วนลดในฐานะผู้ขายสินค้าและบริการมอบให้กับลูกค้านั้นจะมีลักษณะใดบ้างมาดูกัน

ส่วนลด (Discount) คือ จำนวนเงินที่ผู้ขายยอมลดให้กับผู้ซื้อ มี 2 ลักษณะ ดังนี้

1. ส่วนลดการค้า (Trade Discount) คือ การให้ส่วนลดทันทีที่ซื้อสินค้าจากราคาที่ตั้งไว้ เป็นส่วนลดที่ใช้ลดให้กับลูกค้าทันทีเพื่อเป็นแรงจูงใจให้ลูกค้าซื้อสินค้าได้ง่ายขึ้นกว่าเดิม เช่น Sale 50% หากซื้อสินค้าในวันที่กำหนด จากราคาเต็ม 1,000 บาท ลด 50% เหลือ 500 บาท เป็นต้น

2. ส่วนลดเงินสด (Cash Discount) คือ ส่วนลดที่ผู้ขายยอมลดให้แก่ลูกค้าที่ซื้อสินค้าเป็นเงินเชื่อ เมื่อนำเงินสดมาชำระภายในระยะเวลาที่กำหนดไว้ หรือส่วนลดที่ให้กับลูกค้าเพื่อให้ลูกค้ามาจ่ายชำระเงินเร็วขึ้น เช่น ส่วนลด 10% หากชำระภายใน 30 วัน เป็นต้น

ซึ่งส่วนลดเหล่านี้ ถือเป็นกลยุทธ์ทางการตลาดของผู้ขาย เพื่อจูงใจให้ลูกค้าตัดสินใจซื้อสินค้า หรือซื้อสินค้าในปริมาณที่มากขึ้น และเพื่อจูงใจให้ลูกค้าที่ซื้อสินค้าเป็นเงินเชื่อมาชำระหนี้เร็วขึ้น

ส่วนลดการค้า (Trade Discount) คือ การให้ส่วนลดทันทีที่ซื้อสินค้าจากราคาที่ตั้งไว้ (Price list)

โดย “ส่วนลดการค้า” จะไม่นำมาบันทึกบัญชี กิจการจะบันทึกบัญชีเป็นจำนวนเงินสุทธิหลังจากที่หักส่วนลดการค้าแล้ว

ตัวอย่างเช่น : สินค้า A ราคา 5,000 บาท ผู้ขายให้ส่วนลด 5%

ราคาสินค้า 5,000 บาท หัก ส่วนลดการค้า 250 บาท ดังนั้นผู้ขาย ขายสินค้าไป 4,750 บาท

บันทึกบัญชีฝั่งผู้ขาย : เดบิต เงินสด 4,750 บาท ส่วนเครดิต ขาย 4,750 บาท

บันทึกบัญชีฝั่งผู้ซื้อ : เดบิต ซื้อ 4,750 บาท ส่วนเครดิต เงินสด 4,750 บาท

ส่วนลดเงินสด (Cash Discount) คือ ส่วนลดที่เจ้าหนี้ยอมลดให้แก่ลูกหนี้หรือผู้ขายยอมลดให้แก่ลูกค้า เมื่อนำเงินสดมาชำระภายในระยะเวลาที่กำหนดไว้ และมีความเกี่ยวข้องกับ “เงื่อนไขการชำระเงิน” เพื่อจูงใจให้ลูกค้านำเงินมาชำระให้เร็วขึ้น

ทั้งนี้ ส่วนลดเงินสดจะแตกต่างจากส่วนลดการค้า เพราะจะต้องถูกบันทึกบัญชีด้วย โดยมีการบันทึกบัญชีดังต่อไปนี้

ส่วนลดจ่าย : “ผู้ขาย” บันทึกให้ส่วนลดเงินสดกับลูกค้าที่บัญชี “ส่วนลดจ่าย”

สำหรับส่วนลดจ่าย เป็นจำนวนเงินที่ผู้ขายลดให้แก่ผู้ซื้อ กรณีที่ผู้ซื้อชำระเงินภายในระยะเวลาที่กำหนดไว้ ตามเงื่อนไขการชำระเงิน ส่วนลดจ่ายจะเป็นรายการที่ทำให้รายได้จากการขายสินค้าลดลง

ส่วนลดรับ : “ผู้ซื้อ” บันทึกบัญชี “ส่วนลดรับ” เมื่อได้รับส่วนลด

สำหรับส่วนลดรับ เป็นจำนวนเงินที่ผู้ซื้อได้รับจากผู้ขาย ในกรณีที่ผู้ซื้อชำระเงินภายในระยะเวลาที่กำหนดตามเงื่อนการชำระเงิน