ตรวจสอบบัญชีและรับรองบัญชี ทั้งผู้สอบบัญชีรับอนุญาต และผู้สอบบัญชีภาษีอากรต้องมีจรรยาบรรณในการปฏิบัติงานและต้องมีความเป็นอิสระในการปฏิบัติงาน
เป็นที่ทราบกันดีว่า ผู้ตรวจสอบบัญชีและรับรองบัญชี ทั้งผู้สอบบัญชีรับอนุญาต และผู้สอบบัญชีภาษีอากรต้องมีจรรยาบรรณในการปฏิบัติงานและต้องมีความเป็นอิสระในการปฏิบัติงาน ดังนั้นเพื่อให้งานของผู้ตรวจสอบบัญชีมีความน่าเชื่อถือและโปร่งใส่ จึงต้องปฏิบัติตามข้อกฎหมายเกี่ยวกับจรรยาบรรณในประเด็นความเป็นอิสระในการปฏิบัติงาน ซึ่งพฤติการณ์ที่ทำให้ขาดความเป็นอิสระ มีดังต่อไปนี้
1. ผู้ตรวจสอบและรับรองบัญชี ต้องไม่รับตรวจสอบและรับรองบัญชีในกิจการที่ตนขาดความเป็นอิสระ เช่น
- กรณีผู้ตรวจสอบและรับรองบัญชี รับงานทำบัญชีในกิจการที่ตนเป็นผู้ตรวจสอบ
- กรณีผู้ตรวจสอบและรับรองบัญชี เป็นผู้ถือหุ้นของสำนักงานบัญชีและรับทำบัญชีให้กับกิจการที่ตนเป็นผู้ตรวจสอบ
เนื่องจากทำให้ขาดความเป็นอิสระในการปฏิบัติงานตรวจสอบและรับรองบัญชี จะส่งผลให้งบการเงินขาดความน่าเชื่อถือและอาจมีข้อมูลที่ขัดต่อข้อเท็จจริงอันเป็นสาระสำคัญ
2. ผู้ตรวจสอบบัญชีและรับรองบัญชี ปฏิบัติงานโดยขาดความเป็นอิสระ อาจจะถูกพิจารณาสั่งถอนในอนุญาตในการประกอบวิชาชีพได้
สรุปแล้วผู้ตรวจสอบและรับรองบัญชี และผู้ช่วยผู้ตรวจสอบฯ ต้องไม่มีความสัมพันธ์ หรือตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของกรรมการ ผู้บริหาร หรือเจ้าหน้าที่ของลูกค้าที่ตนตรวจสอบบัญชี ไม่ว่าจะเป็น บริษัท/ห.จ.ก. ที่ตนรับงาน, ผู้ทำบัญชี และสำนักงานทำบัญชีที่ตนรับงาน