ผู้สอบบัญชีรับอนุญาต

            หรือ Certified Public Accountant (CPA) สำหรับผู้สอบบัญชีรับอนุญาตเป็นนักบัญชีที่ทำหน้าที่ตรวจสอบบัญชี และแสดงความเห็นไว้ในรายงานการสอบบัญชี ซึ่งผลรายงานของผู้สอบบัญชีมีผลกระทบต่อสาธารณชน และกฎหมายจึงต้องมีการกำกับดูแล โดยกำหนดให้ผู้สอบบัญชีต้องได้รับใบอนุญาตเป็นผู้สอบบัญชีรับอนุญาตจากสภาวิชาชีพบัญชีก่อนจึงจะสามารถปฏิบัติงานได้ ถึงจะเรียกว่าผู้สอบบัญชีรับอนุญาต นอกจากนี้คุณสมบัติอีกหนึ่งประการของผู้สอบบัญชีรับอนุญาต คือต้องอิสระจากกิจการที่ตรวจสอบ เพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับความคิดเห็นในรายงานการสอบบัญชี ซึ่งอาจเรียกได้ว่า ผู้สอบบัญชีอิสระ (Independent Auditor) หรือผู้ตรวจสอบภายนอก (External Auditor)

การปฏิบัติงานส่วนใหญ่ของผู้สอบบัญชีรับอนุญาตเป็นการตรวจสอบงบการเงิน และอื่น ๆ เช่น การรวบรวมข้อมูล, การสอบทานงบการเงิน หรือการตรวจสอบเพื่อวัตถุประสงค์เฉพาะ เป็นต้น

ผู้สอบบัญชีภาษีอากร

            หรือ Tax Auditor (TA) การปฏิบัติงานตรวจสอบของผู้สอบบัญชีภาษีอากร จัดเป็นการตรวจสอบงบการเงินผสมกับการตรวจสอบการปฏิบัติตามระเบียบ ซึ่งต้องเป็นไปตามแนวทางและวิธีการที่กรมสรรพากรกำหนด ทั้งนี้หน้าที่ของผู้สอบบัญชีภาษีอากรคือจะทำการตรวจสอบงบการเงินของห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลขนาดเล็ก ดังนั้นผู้สอบบัญชีภาษีอากรต้องเป็นนักบัญชีที่ผ่านการทดสอบความรู้ และได้รับอนุญาตจากอธิบดีกรมสรรพากรเสียก่อนจึงจะสามารถปฏิบัติงานได้

ผู้ตรวจสอบภายใน

            หรือ Internal Auditor (IA) มีหน้าที่ตรวจสอบหน่วยงานต่าง ๆ ภายในกิจการ และเสนอรายงานต่อผู้บริหารระดับสูง หรือคณะกรรมการตรวจสอบ โดยส่วนใหญ่แล้วผู้ตรวจสอบภายในจะเป็นพนักงานหรือลูกจ้างของกิจการ แต่กรณีที่ผู้ตรวจสอบจะสามารถเสนอรายงานได้อย่างอิสระในทางปฏิบัติ ผู้ตรวจสอบภายในควรมีความเป็นอิสระจากหน่วยงานที่ตนไปตรวจสอบ ซึ่งกิจการอาจจ้างบุคคลภายนอกมาปฏิบัติหน้าที่ตรวจสอบภายในก็ได้ เนื่องจากรายงานผลการตรวจสอบภายในจะเป็นประโยชน์ต่อผู้บริหารที่จะสามารถนำไปปรับปรุงแก้ไขการดำเนินงานให้มีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น

เจ้าหน้าที่ตรวจเงินแผ่นดิน

            หรือ General Accounting Office Auditor (GAO) โดยสำนักงานตรวจเงินแผ่นดินเป็นหนึ่งในส่วนราชการอิสระ ทำหน้าที่ในการตรวจสอบหน่วยราชการ รัฐวิสาหกิจ หน่วยงานอื่นของรัฐ รวมถึงหน่วยงานหรือกิจการใด ๆ ที่ได้รับเงินอุดหนุนจากรัฐ ซึ่งกฎหมายกำหนดให้หน่วยงานหรือกิจการนั้น ๆ ต้องได้รับการตรวจสอบจากสำนักการตรวจเงินแผ่นดิน และเสนอรายงานต่อสภาผู้แทนราษฎร วุฒิสภาและคณะรัฐมนตรี

เจ้าหน้าที่ตรวจสอบภาษีอากร

            เจ้าหน้าที่ตรวจสอบภาษีอากร จะเป็นเจ้าหน้าที่จากกรมสรรพากร ซึ่งทำหน้าที่ในการตรวจสอบข้อมูลในแบบแสดงรายการภาษีของผู้มีหน้าที่เสียภาษีว่าเป็นไปตามประมวลรัษฎากรหรือไม่

วันที่ 2018-11-16