ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา เป็นภาษีที่ทำการจัดเก็บจากบุคคลทั่วไปที่มีเงินได้ หรือรายได้จากการประกอบอาชีพ และอื่น ๆ ตามที่ประมวลรัษฎากรได้กำหนดไว้ ถ้าหากไม่มีกฎหมายยกเว้นบุคคลนั้นก็อยู่ในข่ายที่ต้องเสียภาษี หรือจากหน่วยภาษีที่มีลักษณะพิเศษ ตามกฎหมายกำหนด โดยผู้มีเงินได้มีหน้าที่ต้องนำรายได้ที่ได้รับในปีใด ๆ ไปแสดงรายการด้วยตนเองตามแบบรายการภาษีที่กำหนด ซึ่งปกติแล้วจะจัดเก็บภาษีเป็นรายปี ต้องนำรายการไปยื่นภายในเดือนมกราคม ถึง มีนาคม ของปีถัดไป ทั้งนี้ผู้ที่มีเงินได้ในบางกรณีกฎหมายยังกำหนดให้มายื่นแบบฯ เสียภาษีตอนครึ่งปีสำหรับรายได้ที่เกิดขึ้นจริงอีกด้วย เนื่องจากการชำระในช่วงครึ่งปีแรกนั้น เพื่อเป็นการบรรเทาภาระภาษีที่ต้องชำระและเงินได้บางกรณี นอกจากนี้กฎหมายยังกำหนดให้ผู้จ่ายทำหน้าที่หักภาษี ณ ที่จ่าย จากเงินได้ที่จ่าย เพื่อให้สามารถทยอยชำระภาษีด้วย
บุคคลที่มีหน้าที่ต้องเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ตามกฎหมายประมวลรัษฎากร มีดังต่อไปนี้
- บุคคลธรรมดา เป็นบุคคลที่มีชีวิต และมีเงินได้ถึงเกณฑ์ที่ประมวลรัษฎากรกำหนด ซึ่งไม่ได้กำหนดเรื่องของอายุ สัญชาติ และอื่น ๆ ผู้ถึงแก่ความตายระหว่างปีภาษี เป็นผู้ที่มีเงินได้ถึงเกณฑ์ที่ประมวลรัษฎากรกำหนด ก่อนที่บุคคลนั้นถึงแก่ความตาย โดยผู้ที่ทำการยื่นแบบรายการเสียภาษีแทนนั้นต้องเป็น ทายาท หรือผู้จัดการกองมรดก หรือผู้ครอบครองมรดกของผู้ถึงแก่ความตาย
- กองมรดกที่ยังไม่ได้ทำการแบ่ง หากกองมรดกยังไม่ได้ทำการแบ่ง ไม่ว่าเหตุผลใดก็ตาม ถ้ากองมรดกนั้นมีเงินได้พึ่งประเมินถึงเกณฑ์ที่ประมวลรัษฎากรกำหนด ต้องทำการยื่นแบบแสดงรายการภาษีด้วย โดยผู้มีหน้ายื่นแบบแสดงรายการภาษีแทนผู้ถึงแก่ความตายนั้น คือ ทายาท หรือผู้จัดการมรดก หรือผู้ครอบครองมรดกของผู้ถึงแก่ความตาย
- ห้างหุ้นส่วนสามัญที่ไม่ช่นิติบุคคล เป็นบุคคลธรรมดาตั้งแต่ 2 คนขึ้นไปตกลงร่วมลงทุนกัน ไม่ว่าจะเป็นเงินหรือแรงงาน และทรัพย์สิน ที่แบ่งผลกำไรที่ได้จากกิจการที่ทำนั้น
- คณะบุคคลที่ไม่ใช่นิติบุคคล คือบุคคลธรรมดาตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป ตกลงรวมลงทุนกันไม่ว่าจะเป็นเงิน แรงงาน หรือทรัพย์สิน ไม่จำเป็นต้องมีวัตถุประสงค์แบ่งปันผลกำไรที่พึงได้จากการทำกิจการที่ทำนั้น
เผยแพร่เมื่อ 16 พ.ย. 2018